تحول انگارۀ خاک در ارتباط با مفهوم انسان در آرای عارفان مسلمان تا پایان قرن ششم هجری
Authors
Abstract:
مفهوم انسان و چیستی آن همواره از مهمترین دغدغههای متفکران مسلمان بوده است. در این میان، حوزۀ معرفتی تصوف بر ارزش جایگاه هستیشناسانه انسان تأکید ویژهای دارد. فضیلت انسان تا اواخر قرن پنجم منحصراً بر مبنای باطن یا بُعد روحانی او تعریف میشد. بااینحال، از قرن ششم، کالبد خاکی انسان کانون توجه صوفیان قرار میگیرد و به تبع آن تحول عمدهای در انگارۀ خاک حادث میشود. در ابتدا، هدف از برجستهسازی فضائل خاک، اثبات برتری انسان بر سایر مخلوقات بوده است. بااینحال، تولید مفاهیم جدیدی که بر اثبات فضیلت خاک متمرکز است، به پدیداری انگارۀ ثانویهای از خاک منجر میشود که به واگرایی دو مفهوم انسان و خاک میانجامد و درنهایت، خاک را بر انسان تفضیل میدهد. پژوهش حاضر با رویکردی تاریخی و تحلیلی، دو نقطه عطف شاخص در تحول تاریخ انگارۀ خاک تبیین میکند.
similar resources
تحول تاریخی انگارۀ پر جبرئیل در فرهنگ اسلامی تا پایان قرن ششم هجری
اصطلاح «پر جبرئیل» در قرن ششم هجری به یکی از اصطلاحات پربسامد در حوزههای مختلف علوم اسلامی بدل میشود. این اصطلاح وجودشناساسانه که شکل تکوینیافتهای از انگارۀ پیشینی «بال فرشته» است، عمدتاً در متون صوفیانه ساخته و پرداخته میشود و بهمرور به اصطلاحی بنیادین در طرح مبانی هستیشناسانۀ متفکران مسلمان بدل میشود. از قرن ششم به بعد، این اصطلاح در سایر حوزههای علوم اسلامی از جمله حکمت و فلسفه بهکا...
full textاثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین
Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...
full textاثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین
Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...
full textآداب خوراک در ادبیات عارفان و صوفیان ایران تا پایان قرن هفتم هجری
با ورود اسلام به ایران، بسیاری از ابعاد فرهنگی و تمدنی ایران دستخوش دگرگونی شد. یکی از این حوزهها، قلمرو خوراک و آداب مربوط به آن بود که طی سدههای دوم تا هفتم ق و همزمان با دوره تثبیت چیرگی اسلام بر زندگی ایرانیان در دورهی خلافت عباسی، شکل فرجامین خود را پیدا کرد. این دگرگونیها از مسیرهای متفاوتی به متن جامعه ایرانی راه یافت. یکی از این مسیرها، عارفان و صوفیان عرفا و متصوفه بودند که بر پایه...
full textبررسی ابعاد اجتماعی آئین فتوت در خراسان از قرن سوم هجری تا قرن ششم هجری
آئین فتوت و جوانمردی یکی از پدیدههای دیرپای تاریخ ایران، از دوران باستان تا روزگار معاصر، بهحساب میآید. به رغم نفوذ و گسترش این مسلک در میان بسیاری از گروههای اجتماعی، بیشتر تحقیقات و پژوهشهایی که در این زمینه به خامه آمده است به طور عمده جنبههای عیاری و جنگاوری این سنت اجتماعی را به بحث گذاشته و زوایای اجتماعی و اقتصادی آن را فرو گذاشته است. این مقاله، با بررسی ابعاد مختلف آئین فتوت د...
full textمخاطبشناسی سنایی در آثار منثور قرن ششم تا دهم هجری
پرسش اصلی مقاله، چنان که از عنوان آن هم بر میآید، مخاطب شناسی سنایی در آثار منثور قرن ششم تا دهم هجری است. برای یافتن پاسخ، ابتدا آثار منثوری را که از اشعار سنایی استفاده کرده بودند، شناسایی کردیم. پس از استخراج ابیات و مطابقت آنها با آثار سنایی، منابع مذکور بر اساس موضوع در هشت گروه طبقهبندی شدند: آثار تاریخی، عرفانی، تفسیری، زندگینامهای، اخلاقی، فنی ـ ادبی، روایی ـ داستانی و ترسّلی. سپس ب...
full textMy Resources
Journal title
volume 52 issue 2
pages 307- 324
publication date 2020-02-20
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023